Egyptische krokodillenmummie in Leiden
De drie meter lange Egyptische gemummificeerde ‘reuzenkrokodil’, een van de fraaiste dierenmummies van het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden, is een exemplaar vol verrassingen. Bij onderzoek van nieuwe gedetailleerde CT-scans, bleken er niet alleen twéé krokodillen in de windsels te zitten zoals eerder was gezien, maar ook tientallen apart gemummificeerde babykrokodilletjes.
Dat is een uitzonderlijke ontdekking want er zijn slechts enkele vergelijkbare krokodillenmummies bekend in de hele wereld. Museumbezoekers kunnen zich vanaf 18 november zelf wagen aan een ‘virtuele autopsie’ van deze drieduizend jaar oude mummie met een interactief computerprogramma, in de nieuwe zalen voor de Egyptische collectie.
Virtuele autopsie in museumzalen
De grote krokodillenmummie werd onlangs speciaal voor de nieuwe zalen over het oude Egypte opnieuw gescand in het Academisch Medisch Centrum Amsterdam. In 1996 toonde een CT-scan al aan dat er twee jonge krokodillen in de ‘reuzenkrokodil’ zaten. Het Zweedse bedrijf Interspectral, gespecialiseerd in high tech interactieve 3D-visualisaties, verwerkte de nieuwe scangegevens tot een spectaculaire 3D-applicatie. Daarbij kwamen de tientallen babykrokodillen aan het licht. Bezoekers van het Leids Museum kunnen een interactieve ‘virtuele autopsie’ doen op de krokodillenmummie en de mummie van een Egyptische priester. Op een groot touch screen kunnen de mummies laag voor laag worden onderzocht om zo informatie te achterhalen over leeftijd, lichamelijke kenmerken en het mummificatieproces. Ook zijn de amuletten die de mummies meekregen tussen de linnen windsels in detail en van alle kanten in 3D te bekijken.
Verrassing
De Egyptologen van het museum vermoeden dat de verschillende generaties krokodillen samen zijn gemummificeerd als verwijzing naar het oud-Egyptische geloof in verjonging en nieuw leven na de dood. Of wellicht waren er geen grote krokodillen voorhanden, terwijl daar wel om werd gevraagd om te kunnen offeren aan de goden. Met behulp van stukjes hout, proppen linnen, plantenstengels en touw heeft de mummie de vorm van één grote krokodil gekregen.
De oude Egyptenaren mummificeerden allerlei diersoorten. Meestal als eerbewijs aan een bepaalde godheid die zich in een dierenlichaam kon manifesteren. Krokodillen dienden zo als geschenk voor de god Sobek. De Egyptologen zijn opgetogen over de bijzondere vondst: ‘Toen we aan dit project begonnen verwachtten we eigenlijk geen nieuwe ontdekkingen. De mummie was immers al eerder gescand. Dat er met high-tech 3D-scans en een interactieve visualisatie zoveel babykrokodillen ontdekt werden was een grote verrassing, ook in wetenschappelijk opzicht.’