Oorverdovende stilte in een volle Zweedse leegte
Een verblijf in KABIN is onderdeel van onze reis naar Midden-Zweden. Daar hopen we het gevoel van de regio te ervaren. KABIN is bijzonder, want hoe lang is het geleden dat het geluid van je eigen ademhaling het enige is dat je hoort? Dat je op een stoel zit, aan de waterkant van een immens meer, en je de visjes in het water hoort? Dat de stilte oorverdovend is? Dat je moet wennen aan niets. Een niets dat tegelijkertijd alles is, en alles kan zijn. KABIN ligt eenzaam op een eiland waar we, vers uit de hectiek van Randstedelijk Nederland, uitkwamen met onszelf als enige gezelschap. In een leegte die vol was.
Onze trip naar Hälsingland en Gästrikland blijkt een reis naar en door de Zweedse natuur. Langs en in eeuwig zingende bossen. Waar het leven zich in een lagere versnelling afspeelt. Het gebied, nog niet platgetreden door massatoerisme, geeft ons een nieuwe kijk op het bestaan. Daar draagt KABIN zeker aan bij. Dit avontuur in een houthakkershuis uit begin 1900 speelt zich af op een onbewoond eiland ter grootte van een voetbalveld. Om er te komen, rijden we vanaf Åmotsbruk zo’n 15 kilometer over een kronkelige binnenweg, met achter elke bocht hetzelfde gevoel: zijn we er al? Op de oever van het meer Fjärden zien we eindelijk Jeroen Sleurs. De ingetogen Belg vaart ons straks met zijn motorbootje naar zijn eiland. We sjouwen onze bagage ('niet meer dan 15 kilo, hoor'), aan boord en vertrekken. Onderweg legt hij de filosofie van KABIN uit. ,,Het is een beleving. Een ervaring die je nergens anders in Zweden kunt ervaren. Je bent helemaal alleen op het eiland. Weg van alle prikkels."
Luxe overnachten in eenvoudige woning
We leggen aan na een minuut of 20, halen de bagage van boord en lopen naar het donkerrode houten huis dat ons al vanaf het water begroette. Jeroen vraagt ons even te wachten. Als hij ons binnenroept, brandt in de woonkamer een knapperend haardvuur, verspreiden olielampen sfeervol licht, flakkeren kaarsen in hun houders. Elektriciteit is er niet. Douche- en afwaswater komt uit het meer, verwarmd via zonne-energie. In de badkamer staat een innovatief toilet, dat onze afvalstoffen niet wegsluist maar verbrandt.
Drinkwater zit in een grote jerrycan, eerder door Jeroen vanaf het vasteland overgevaren. Dat geldt ook voor de ingrediënten voor een heerlijke vegetarische maaltijd en het ontbijt voor de volgende dag. Op de bedden liggen knisperend schoon beddengoed en handdoeken. We krijgen instructies over het bereiden van het eten (op een comfoor van Campingaz) en het gebruik van douche en toilet. Dan worden we alleen gelaten, met de afspraak dat hij ons de volgende ochtend om half 10 komt ophalen. ,,Normaal gesproken blijven gasten twee nachten. Want het is eigenlijk niet mogelijk om in de korte tijd dat jullie hier zijn het gevoel te ervaren, zoals wij dat voor ogen hebben. Maar goed, het is niet anders. Veel plezier en tot morgen”. En ineens zijn we voor bijna 20 uur volledig op onszelf aangewezen, al kunnen we in geval van nood Jeroen natuurlijk altijd even mobiel bellen. Neen, op dit eiland is geen wifi.
Het geluid van de vissen
Inmiddels is het droog en lopen we een rondje over het eiland. De witte stoeltjes op het terras schudden de laatste druppels van zich af; de roestige pannen op een plankier versterken de rustieke omgeving. Er staan bomen, struiken en de restanten van een boomhut. Aan de aanlegsteiger ligt een roeiboot. Bij het water staat een stoel. Daar gaat een van ons zitten, met deze bijzondere ervaring tot gevolg: 'Na een minuut of tien hoor ik mijn eigen ademhaling en de vissen in het water.'
Het is tijd om ons op het diner te storten. In de keuken hangt een olielampje. Gelukkig is er ook een goede zaklamp. Met een beetje improviseren – dank je wel kampeerervaring – lukt het ons om een maaltijd in elkaar te draaien die wonderwel lekker smaakt. Afwassen in het donker zien we niet zitten, dat doen we morgen. Voor nu sluiten we de luiken voor de ramen, gooien nog wat hout op het haardvuur en genieten van de stilte.
De ervaring van Madeleine
"Naar mijn gevoel is het al een uur of elf, maar een blik op mijn telefoon leert dat het pas 9 uur is.Het flakkerend kaarsvuur en knetterend hout in de open haard werkt licht hypnotiserend. Met een tijdschrift en boek rek ik het nog tot een uur of 10. Dan besluit ik om naar bed te gaan. Het is donker. Aardedonker. Zowel binnen als buiten het huis. En het is stil. Zo stil dat ik niet in slaap kan komen omdat ik niks hoor. Ik dommel weg en ben blijkbaar toch in slaap gevallen want ik word wakker van de wekker. Het is nog donker in mijn kamer dus ik gooi van binnenuit de luiken open. Daglicht stroomt naar binnen. Ik neem een snelle douche en besluit dat ik nog even terugkruip in bed. Werden we niet opgehaald dan zou de dag als een lange rol behang voor me liggen. Uit te rollen wanneer en zoals ik dat wil. Al kan ik niet zeggen of ik na een extra dag niet erg onrustig zou worden van het eiland. Maar we worden wel opgehaald en in de kamer naast me hoor ik gestommel. Het is 8 uur. Tijd voor het ontbijt en om te filosoferen over het verblijf op dit eiland."
De ervaring van John
"Stilte. De ervaring van geen enkel geluid, of de ervaring van zo weinig geluid dat het als volledig natuurlijk en rustgevend wordt beschouwd. De definitie, ontdekt op internet, schiet me te binnen als ik net in bed lig. Het is aardedonker; is het enige geluid werkelijk het bonken van mijn hart? Neen, toch niet; als ik goed luister, hoor ik de open haard hout verteren en de wind tegen de luiken duwen. Maar verder is het stil en rustig in en rond het enige huis op het eiland. Echt omgevingsgeluid ontbreekt, geen gezoem van snelwegen, geen Randstedelijk rumoer, waarmee ik normaal gesproken wordt omringd. Hier doet de stilte het woord, op deze plek ter grootte van een voetbalveld, met als enige bebouwing een woning van meer dan een eeuw oud. Met die mijmering dommel ik in.
Ergens diep in de nacht word ik wakker. De wereld buiten trekt plotseling aan me als een magneet. Ik stap uit bed en pak mijn mobieltje om als zaklamp te dienen. Doet kleding er hier toe? Natuurlijk niet, dus ik loop heerlijk bloot in de maneschijn naar de oever. Het water is behoorlijk koud, het avontuur hartverwarmend. Eenmaal weer bibberend binnen zie ik op mijn telefoon dat we over een paar uur alweer weg moeten. Heel Nederlands bedenk ik me dat onze korte kennismaking met de stilte 500 euro kost, zo’n 25 euro per uur. Prijzig? Niet als je mooie ervaringen onbetaalbaar vindt. Het is een prachtgedachte om mee in slaap te vallen."
De tijd vergeten
Wanneer we niet weg hoefden zouden we, zo bedenken we, een boek lezen, en vooral naar buiten gaan. Lekker zitten op het terras en aan het water. Het is jammer dat het opnieuw miezert, want we denken dat een paar nachten op het eiland nog veel leuker kunnen zijn met aangenamer weer. Om nog meer te ontdekken hoe het ontbreken van prikkels je denken beïnvloedt. Die tijd hebben we niet, maar zoals we aan het ontbijt zitten - met een gesprek over tot jezelf komen en het grote niets - is op zich al heel bijzonder. We leven echt al een tandje lager, want tot onze verbazing horen we plots het gepruttel van een motorbootje. Jeroen! Het is bijna half 10. We moeten ons haasten... er wacht nog een afwas en ook de koffers zijn niet helemaal - of eigenlijk helemaal nog niet - gepakt. Gek hoe bijna een dag zonder ‘tijd’ ons de tijd nu al heeft doen vergeten.
Reacties
Jeroen