Helgeland: eten, doen en weten

Madeleine van de Wouw - 30 november 2012 - Noorwegen

1.7857142857143 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

Het eten in Helgeland is verrassend verfijnd. De vis is verser dan vers, op de Rødsei na, en de maaltijden zijn puur, eerlijk en zonder kunstmatige toevoegingen. Hoofdingrediënten als aardappelen en wortelen worden op zoveel verschillende manieren klaargemaakt dat het niet snel saai wordt. En vervelen? Dat hoef je je in Helgeland ook niet. Naast de schitterende natuur waar je urenlange wandelingen in kunt maken is er volop sportief vermaak en vind je er leuke, kleine musea.

Eten in Helgeland

Rødsei

Of ik dit gerecht nou een echte aanrader vind... mij smaakte de vis net iets té overheersend. Maar een aantal anderen vond het 'apart en goed te doen'. Probeer het zelf eens, zou ik zeggen. Rødsei is een visschotel van oude, gepekelde koolvis. Na de vangst wordt de koolvis ongewassen ingesmeerd met eigen bloed, in een emmer met zout gedaan en minstens twee jaar bewaard.Om hem klaar te maken wordt hij een dag van tevoren uit de emmer gehaald en van het zout ontdaan. Vroeger geserveerd met ui en boter, nu met worteltaart en bacon (Sait). We aten deze vis bij Augustbryggo op Seloy.

Kruiden en wild in Hildurs Urterarium

In 1989 begon Hildur met een eigen kruidentuin. Van 25 soorten groeide de tuin uit naar ruim 250 soorten en deze worden tegenwoordig verwerkt in de gerechten in het restaurant waarmee Hildurs schoondochter in 2000 begon. Je eet er dus letterlijk 'bij de mensen thuis' en geniet in hun warme en knusse woning niet alleen van de lekkerste gerechten, maar ook van de bijzondere inrichting. Het warme bruine hout zorgt voor een behaaglijke sfeer en de ouderwetse spulletjes en kaarsjes op tafel geven je direct een thuisgevoel. ten vind je volop wildlife: van rendieren tot herten en van elanden tot wilde schapen. Ondanks dat chef Ronny toestemming heeft om per jaar een klein aantal dieren af te schieten is het geschoten wild alleen voor eigen consumptie en mag het niet direct aan klanten geserveerd worden. De Noorse overheid eist dat elk stuk vlees dat in een restaurant geserveerd wordt, een kwaliteitskeurmerk heeft. We lieten ons de hertenpaté en heilbot in ieder geval goed smaken en dat gold voor sommigen ook voor de eigengemaakte vlierbessenwijn! Hildurs Urterarium is te vinden in Tilrem, ongeveer 5 kilometer ten noorden van Brønnøysund.

Te zien en te doen in Helgeland

Het Velfjord Bygdemuseum
Dit is een openluchtmuseum over de Saami, de oorspronkelijke bewoners van Noorwegen. Het dorpje ligt vlakbij restaurant Tove Rakvaag op slechts15 kilometer van de Zweedse grens. In Noorwegen zijn de Saami in de minderheid, maar wel een belangrijk deel van de Noorse cultuur. De Saami hebben een eigen taal met 5 dialecten. De ligging vlakbij de grens met Zweden was voor de Saami handig: zo konden ze gemakkelijk goederen uitwisselen. Daarnaast trokken ze zich niets aan van grenzen en woonden ze 's winters in Zweden en in de zomer in Noorwegen.
De poolcirkel

Het toeristencentrum is dé grote attractie, maar staat niet helemaal echt op de noordpoolcirkel. Die ligt een paar kilometer verder. Diverse stenen dienen als markeerpunten en hier vind je ook de offerplaatsen van de Saami. Op de gletsjer kun je sneeuwschoenwandelen.

Ontdek de grotten
Vlakbij de noordpoolcirkel zijn ook een tweetal grotten die te bezoeken zijn. Het ondergrondse grottenstelsel is in totaal zo'n 50 kilometer. Wil je echt de 'heavy stuff' dan kies je de Sætergrotta waar je door kieren en spleten in afdaalt. Voor de wat gematigder grotonderzoekers is de Grønligrotta, een verlichte grot met wandelpaden een boeiend alternatief.

Leuke/handige weetjes

Koud buiten, warm binnen

Opvallend is dat de inrichting van woningen in dit gebied bijna overal hetzelfde is: knus, donkerbruin en behaaglijk. Men moet ook wel een warme sfeer binnen creëren om de koude wintermaanden door te brengen. Theaters en bioscopen vind je hier niet op elke hoek en wil je lekker shoppen dan moet je naar een grote stad of je spullen via internet bestellen. Mensen zorgen hier dus voor hun eigen vermaak. Opvallend: het is in de huizen, hotels en restaurants erg warm. De verklaring: "Wij moeten ons in de winter zo dik aankleden als we naar buiten gaan dat we niet ook thuis nog eens dikke lagen kleding aan willen hebben maar gewoon lekker een T-shirtje."

De kleur is rood

Mooi he, die donkerrood gekleurde Noorse huizen. Maar wist je dat die kleur vroeger eigenlijk de kleur van de armoe was. Rood was de goedkoopste kleur verf die je kon krijgen. Kon je je huis wit verven dan getuigde dat van materiële rijkdom en stond je in hoog aanzien.

Duur
Noorwegen is niet goedkoop, maar als je het een beetje uitkient kun je er met een redelijk vakantiebudget prima vakantie houden.

Kamperen

Je mag overal vrij kamperen, tenzij anders aangegeven. Houd in ieder geval een afstand van minimaal 150 meter aan van een woning. Tankstations hebben vaak voorzieningen voor campers. Veel campings liggen langs de E6, de doorgaande weg van zuid naar noord Noorwegen. Houd rekening met plots overstekende (ren)dieren!

De legende van Torghatten

Op het eiland Alstenøya staan de Syv Søstre (de Zeven Zusters), een bergketen van zeven bergtoppen en hoofdrolspelers in de Sage van de Helgelandbergen. Vanaf een berg op de Lofoten zag de trol Hestmannen (de ruiter) de knappe Lekamøya en haar zeven zusters baden in zee bij Landego. Hij werd verliefd op Lekamøya en ging achter haar aan. Samen met haar zusters vluchtte zij naar het zuiden. De zeven zusters hielden de vlucht niet lang vol, en stortten zich bij Alstahaug op de grond. Lekamøya was Hestmannen te snel af en toen de trol zich realiseerde dat hij haar niet krijgen kon schoot hij met zijn boog een pijl op haar af. De trollenkoning van Sømna gooide zijn hoed in het pad van de pijl, en redde zo Lekamøya. De pijl doorboorde de hoed, die als berg in zee viel. Juist op dat moment kwam de zon op en versteenden alle trollen: Lekamøya als het eiland Leka, de hoed werd Torghatten, de Zeven Zusters vormden de bergen op Alstenøyaen koning Sømna en Hestmannen versteenden als eenzame bergen voor de kust.