Zagreb, hoofdstad in de steigers
‘Zagreb, de hoofdstad van de republiek Kroatië, zou ook in het Oostenrijk van de 19de eeuw kunnen liggen. Het ademt de sfeer van keizer Franz Joseph’s tijd, alleen de nieuwe buitenwijken zijn geheel in de moderne hoogbouwstijl zoals Joegoslavië overal zijn stadsuitbreidingen bouwt’. Marjorie van der Hoog-Hartog schreef deze woorden in 1980 in de Kosmos-reisgids Joegoslavië, maar de bewering doet 30 jaar later nog altijd opgeld.
Wat de schrijfster onmogelijk kon weten, is dat Zagreb zich vandaag de dag – bijna letterlijk – opmaakt om een Europese stad te worden. Kroatië is kandidaat-lidstaat van de Europese Unie, en mocht het lidmaatschap al in 2011 een feit worden dan wil de hoofdstad er klaar voor zijn. Er wordt gebouwd, verbouwd, geschilderd en gepleisterd in de metropool met één miljoen inwoners. Veel monumentale gebouwen, zoals kerken, worden ontsierd door steigers, zelfs een standbeeld in een klein park heeft een houten schutting. Al die tijdelijke constructies versterken het beeld van het allegaartje aan bouwstijlen in de stad. Vanillekleurige huizen met oranje dakpannen en gebouwen met koepels en ornamenten; ze staan in de oude stad Gornji Grad (Bovenstad) broederlijk naast elkaar. Hun silhouetten weerspiegelen in de glazen blokken van de multinationals, die de moderne Donji Grad (Benedenstad) beheersen. Iedereen lijkt zoekende in deze wedloop vol ontwikkelingen; zelfs de jeugd, want ook in de graffiti in de smalle straten valt geen enkele lijn te bespeuren.
Ongekunsteld
Juist dit ongeregelde, dit ongekunstelde maakt de stad extra aantrekkelijk. Op een gegeven moment kijk je niet meer op van botsende bouwstijlen, maar zie je historische hoogtepunten. De Sint Marcuskerk op Markov trg, in het hart van het oude centrum, is zo’n ontdekking. De gekleurde dakpannen vormen het stadswapen van Zagreb en het staatswapen van het oude koninkrijk van Kroatië, Dalmatië en Slavonië. De barokke kerktoren uit de 14de eeuw roept herinneringen aan Oostenrijk op. De bijzondere kerk en de neogotische kathedraal, de zetel van het plaatselijke aartsbisdom, zijn de hoogtepunten van religieuze kunst in de hoofdstad.
Onze wandeling maakt verder één ding duidelijk: Zagreb moet je doen! Musea, restaurants, winkelketens, terrasjes; het is er allemaal in overvloed. Zo is berekend dat de musea en galeries in de stad liefst 3,6 miljoen internationale objecten hebben, nog afgezien van de collecties van kerken en privépersonen. Een aanrader is het Mimara Museum, dat permanent 1500 stukken toont van de prehistorie tot de 20ste eeuw. Er hangen schilderijen van onder anderen Rembrandt, Bosch, Rubens, Caravaggio, Velasquez, Goya, Holbein, Gainsborough, Manet, Renoir en Degas… Een eigentijdse tegenhanger van al dit moois is het Museum of Contemporary Art, met werk van bijvoorbeeld Joseph Beuys.
Bijkomen van al dit moois kan heel lekker in Jarun. De wijk in het zuidwesten is genoemd naar het gelijknamige meer, dat is gevormd door de stroming van de rivier de Sava. Rond het water is een parcours van 6 kilometer waar je kunt fietsen, skaten, joggen en skateboarden. Het gebied kent veel horecavoorzieningen en nachtclubs. Voor de zonliefhebbers: het meer van Jarun heeft zelfs een officieel naaktstrand!
Lees meer over bijzondere bronnen.