Kroatië, trefpunt van vroeger en nu
We bieden weerstand aan de verlokkingen van de Adriatische Zee, en gaan vanuit de Kroatische hoofdstad Zagreb noordelijk in de richting van de bergen. Daarachter ligt ons reisdoel, de provincies Međimurje, Krapina-Zagorje en Varaždin. Onbekende namen bij het grote publiek, maar niet voor lang. Althans, dat is de stellige overtuiging van zowel de vertegenwoordigers van het nationale verkeersbureau als van de lokale toeristische directeuren en hun marketing managers. Het heuvelachtige gebied langs de grens met Slovenië en Hongarije moet op de kaart komen als een plek, waar verleden en heden elkaar ontmoeten.
Het mooiste voorbeeld van die inspanningen is het Museum van Neanderthalers, dat in februari 2010 is geopend in Krapina. Het is een eigentijds eerbetoon aan Dragutin Gorjanovic-Kramberger, die in 1899 bij het dorp de overblijfselen van 80 Neanderthalers ontdekte. De Kroatische paleontoloog bracht uiteindelijk in zes jaar tijd ongeveer 3000 paleontologische resten van Neanderthalers en dieren boven de grond; de grootste verzameling van haar soort ter wereld. Alle reden voor het ministerie van cultuur om 8 miljoen euro te steken in een strak vormgegeven gebouw, waar multimediaal het leven van onze voorouders wordt getoond. De ontwikkeling van de moderne mens wordt helder, speels en kleurrijk neergezet, waardoor het museum al uitgroeide tot een attractie onder vooral Kroatische scholieren. Om de rest van de wereld te bereiken ligt er nog wel wat werk in Krapina. Van de toelichting ‘ursus spelaeus lubanja spil skog medvjeda’ bij afbeelding 13.2.1 werden we bijvoorbeeld niet veel wijzer en dat zal voor de meeste buitenlandse toeristen gelden. Desondanks is Krapina een bezoek meer dan waard.
Maarschalk Tito
Door een landschap vol glooiende landbouwgronden en wijnranken, afgewisseld met dromerige dorpjes, rijden we op het gemak naar Kumrovec. In deze vlek tegen de Sloveense grens komen vroeger en nu opnieuw beeldschoon bij elkaar. Het dorp herbergt een keurig geconserveerd openluchtmuseum, waar vrouwen trouw hun dagelijkse potten bakken en mannen stoer lederen buidels maken. Ambachtelijk toeristenvertier, dat je herkent van elders.
Hoe gek is het dan om even verderop, op nummer 20, te worden geconfronteerd met wereldgeschiedenis. In dat lage witte huis werd op 7 mei 1892 Josip Broz Tito geboren. Het kind uit een arm Kroatisch-Sloveens boerengezin groeide in de Tweede Wereldoorlog uit tot partizanenleider, werd daarna premier en later president van Joegoslavië. Zijn geboortehuis herbergt nu het Memorial Museum of Marshal Tito, met veel zwart-wit foto’s en andere herinneringen aan de in 1980 overleden leider. Op gepaste afstand van de boerenwoning staat een standbeeld van Josip Broz Tito, gemaakt door de Kroatische kunstenaar Antun Augustinčić (1900-1979). Om de herinnering aan het verleden én het heden levend te houden, kopen we in het souvenirwinkeltje een felrood T-shirt met de beeltenis van de maarschalk. Kunnen we morgen de blits maken in Zagreb.
Reizen naar Kroatië: boek een compeet verzorgde reis bij D-reizen