Luxemburg, verrassend anders, lekker dichtbij

Madeleine van de Wouw - 16 november 2014 - Luxemburg

2.3 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

Artikelindex

Groen, bergen, bossen, meren. Leuke steden en pittoreske dorpjes. Een land waarvan de hoofdstad op nog geen 3,5 uur rijden van Utrecht ligt, een land dat in sommige opzichten op Nederland lijkt, maar toch verrassend anders blijkt te zijn. Een land om een weekendje te ontspannen of een langere vakantie actief door te brengen: ik neem je mee naar Luxemburg.

Luxemburg wordt nog te vaak gezien als 'doorreisland' om lekker goedkoop te denken. Dit goedkope imago loopt in 2015 wel een deukje op als de btw van 15 naar 17 procent stijgt, maar of dat invloed heeft het tankgedrag valt te betwijfelen. Toch is het jammer als je niet stopt in Luxemberg, ook al is het voor jou op dat moment een doorreisland. Er is veel te zien en onderdeel van je vakantie is immers ook de reis naar je eindbestemming.

De hoofdstad Luxemburg

Of je nu tijdens je doorreis een dag reserveert, een weekendje weg boekt of langer op vakantie gaat in Luxemburg, de gelijknamige hoofdstad mag je in ieder geval niet overslaan. Het is een bijzondere stad, niet alleen omdat hij gebouwd is op heuvels, maar ook omdat er minder mensen wonen (110.000) wonen dan er forensen zijn (170.000). 's Ochtends stromen die allemaal vanuit de rest van Luxemburg, Duitsland en Frankrijk binnen en tegen de avond gaan de meesten weer naar huis en worden de restaurants en eettentjes vooral bevolkt door de locals en toeristen. Na het diner dommelt het openbare leven dan ook verrassend snel in en zijn de straten van de stad nagenoeg verlaten. Behalve in de zomer, als het druk is op de terrasjes op bijvoorbeeld het Place d'Armes, of als er weer eens een festival of feest is. Want die zijn er genoeg.
Juist die afwisseling van rust en ruimte, van reuring en cultuur, van lieflijke dorpjes tot schattige musea is aantrekkelijk voor de ruim 2 miljoen toeristen die het land jaarlijks bezoeken. Dat aantal stijgt gestaag en die toeristen komen uit allerlei landen. Geen wonder: in nog geen 2 uur zit je vanuit Parijs met de TGV in Luxemburg.

Financieel hart

Naast tankwalhalla heeft Luxemburg ook naam als belastingparadijs en financieel hart van Europa. Niet voor niets zijn vele banken en financiële instellingen dan ook al jaren in het groothertogdom gevestigd. De meesten banken vind je op de Kirchberg, een van de vijf heuvels waarop de stad gebouwd is. Hier zetelt ook de Europese Unie. De berg was vroeger het domein van de boeren, vooral ook omdat aansluiting met de rest van de stad ontbrak. Na de bouw in 1963 van de brug die een directe verbinding vormde met het centrum, ontwikkelde de wijk zich in rap tempo tot financieel- en zakenhart van Luxemburg.
Om ook na kantoortijd op de Kirchberg wat leven in de brouwerij te krijgen is deze wijk opgeleukt met kunst op straat (door de banken betaald), een grote hypermarché, een bioscoop en een paar van buiten, en binnen, interessante musea, zoals het Mudam, het museum van moderne kunsten.
Liefhebbers van architectuur kunnen hier overigens hun hart ophalen: als eis van de overheid is geen enkel gebouw op de Kirchberg is hetzelfde.
Tip: met de bus ben je in no-time vanuit het centrum van de stad op de Kirchberg.

Zien en doen in Luxemburg

Mudam

Het Mudam ligt in het Draï Echelen Park. Ik vond het een heel apart museum en ontdekte er de gekste dingen. Zo wist ik niet dat een wasmachine, mét was en wasmiddel, als kunst wordt gezien. Het moderne museumgebouw vormt een vreemd contrast met het oude fort, waarop het Mudam deels is gebouwd. De twee gebouwen lijken elkaar te bijten, maar maken toch naadloos deel van elkaar uit. Het fort, met de drie torens waarop eikels pronken -vandaar de naam van het park- is gerestaureerd en huisvest een klein museum. Ook buiten de musea vind je in het park veel kunst en kunstwerken. Mag sommige kunst abstract zijn, er zijn werken die niets aan de verbeelding overlaten!

Tips:

Ga in het Mudam zeker iets drinken in het museumcafé dat onderdeel uit lijkt te maken van de tentoonstelling.
Loop vanaf het fort ook eens naar de rand van het terrein voor een mooi uitzicht over de Altstadt.

Het Palais Grand Ducal

Het groothertoglijk paleis ligt midden in de Altstadt, het centrum van de stad. De groothertog woont er niet, maar werkt er en ontvangt er binnen- en buitenlandse gasten. Hangt de vlag in top dan is de groothertog in het paleis dat je overigens overigens alleen met een gids, en uitsluitend in de zomermaanden, van binnen kunt bekijken.
Ook hier is het wisselen van de wacht, net als bijvoorbeeld in Londen, een echte attractie. Elke dag kun je tussen 8.00 en 17.00 uur zien hoe de wachters, stoïcijns voor zich uitkijkend, van plaats wisselen. Ze laten zich niet afleiden door de drommen toeristen die gewapend met fotocamera of telefoon leuke plaatjes proberen te schieten. Ook het kleine jongetje dat iets probeert te vragen wordt straal genegeerd. Niks interactie. Strak in de plooi, want het is een erebaantje dat met ere vervuld wordt. Ik vond het verrassend dat er zo veel vrouwelijke erewachten zijn. Overigens net zo strak voor zich uitkijkend als de mannelijke collega's!

Place Guillaume

Het bekendste plein van Luxemburg stad is het Place Guillaume, door de inwoners ook het Knuedlerplein genoemd als verwijzing naar de knoop in de gordels van de Franciskaner monniken, die vroeger in het klooster aan het plein woonden. Place Guillaume is, samen met het Place d'Armes, een van de drukste pleinen van de stad. Elke woensdag en zaterdag is er een markt met groenten, fruit, bloemen en streekproducten, verrassend genoeg ook uit Duitsland! Eens per maand is er een 'grote' markt waarop je van alles kunt kopen.
Prominent staat op het plein het bronzen beeld van Guillaume, ofwel Willem XI van Oranje-Nassau. Wie het kasteel van Vianden bezoekt leest daar alles over de nauwe banden die er overduidelijk zijn tussen het Nederlandse koningshuis en het Groothertogdom van Luxemburg.

Het Historisch Museum Luxemburg

Dit grote museum bestaat uit vier samengevoegde herenhuizen. Hier leer je alles over de geschiedenis van het land.

Cathedrale Notre-Dame

Deze beroemde kathedraal is gebouwd in de 17e eeuw. Binnen bevindt zich de crypte van de groothertogelijke familie. Grappig weetje: kathedraal betekent: 'Zetel van de bisschop'.

01/11

Matten in de Kazematten

De fundering van de stad Luxemburg begon in 963 met de bouw van een toren. De naam van de stad was toen Lucilinburhuc, wat zoveel als ‘klein fort’ betekent. Het moet niet eenvoudig geweest zijn om een stad te bouwen op deze plek die bestaat uit vijf heuvels. Wandelend door de stad maak je soms zomaar ineens een hele klim, of afdaling: op sommige plekken is het hoogteverschil wel 50 meter. Prima voor het kweken van strakke kuitspieren als je de 'moeilijke' route neemt! Tussen alle dalen door meandert rivier de Alzete en binnen de heuvels vind je het centrale fort. Omdat door het fort geen treinverkeer mag komen maakt de spoorbaan een omweg om de binnenstad heen. Dat levert mooie plaatjes op van treinen op de enorme boogbruggen die de stadsdelen met elkaar verbinden.
In het dal ligt de wijk Grund, voorheen een troeperige wijk waar ondermeer gevangenen woonden, tegenwoordig hip en happening met veel artiesten, kunstenaars, galerietjes en leuke restaurants.

Luxemburg is beroemd vanwege de kazematten, de ondergrondse gangen die zowel dienden ter verdediging van de stad en als schuilplaats voor soldaten. Sommige gangen liggen wel 40 meter diep en de totale lengte, zowel binnen als buiten de stad, is zo'n 23 kilometer. Door het gangenstelsel konden de soldaten en bewoners van de kazematten ongezien van het ene naar het andere fort komen. De bouw begon ten tijde van de Spaanse overheersing in 1644. De enige waterput, met een diepte van 43 meter, is nu gedempt, maar als je naar beneden kijkt kun je je voorstellen wat voor een krachtsinspanning het geweest moet zijn om water op te pompen.
De kazematten, die nog maar voor een deel van het voor het publiek toegankelijk zijn, staan net als de Altstadt, op de werelderfgoedlijst van UNESCO.

Weetjes en tips

Overal in de stad kun je met je creditcard bij de fietsverhuurzuilen een fiets huren.
In de hele stad is WiFi (hotcity.lu). De inlogcode voor een of meerdere dagen is te koop bij het VVV kantoor op het Place Guillaume.
Met de Luxembourg Card krijg je gratis (of tegen gereduceerd tarief) toegang tot een groot aantal musea. Daarnaast kun je onbeperkt gebruik maken van het openbaar vervoer voor de dagen waarop de kaart geldig is.
Dat Luxemburg veeltalig is merk je ook in de museua waar bordjes met uitleg in meerdere talen staan.
Ziek? Er is geen prijsverschil tussen openbare en privé-ziekenhuizen. Je kunt overal terecht. De Luxemburgers hebben de luxe dat alles door de ziektekostenverzekering betaald wordt. Ook de scholen zijn gratis.

Eettips

Geef je al je zintuigen de kost bij Oberweis. Te vinden in het centrum van de stad (de Altstadt).
Voor een vers gemaakte biologische lunch of eigengemaakte snack is het Chocolate House (tegenover het Paleis) een aanrader.

Ga ook eens naar Vianden
Bezoek de zwart-witte tentoonstelling in kleurig Clervaux